TEMA 4 ACTIVIDADES

 

1) Resume nun decálogo os hábitos saudables que se mencionan nos apuntes de clase.

1. Seguir unha dieta adecuada, inxesta abundante de auga , unha correcta

distribución de comidas e comer amodo.

2. Hixiene 

3. Levar unha vida activa

4. Ningun tipo de drogas ou alcohol 

5. Cambios bruscos de temperatura e á tensión

6. Control periódico da saúde, 

7. Evitar situacións de risco de lesións

8. Reducir as situacións de tensión

 2) Explica moi brevemente en que consisten as seguintes especialidades cirúrxicas: 

a) Cirurxía plástica: E unha especialidade médica que ten por obxetivo a correción e melloramento das anormalidades de orixen conxenito, adquirido, tumoral ou evolutivo que requiran a reposición da forma corporal e a súa función

b) Neurocirurxía: E a especialidade médica que estuda as enfermidades que afectan o sistema nervioso que requiren ou poden requirir un tratamento cirúrxico nalgún momento da súa evolución.

c) Cirurxía pediátrica: E a especialidade da ciruxia no período da vida humana dende a concepción até o fin da adolescencia. 

d) Cirurxía intrauterina: : A cirurxía fetal intrauterina é unha operación cirúrxica que se realiza ao feto mentres aínda está dentro do útero da súa nai.

e) Colonoscopia:  É un exame no que se visualiza o interior do colon e o recto, mediante un o colonoscopio o cal ten unha pequena cámara fixada a unha sonda flexible que pode alcanzar toda a lonxitude do colon.

f) Cirurxía maxilofacial :: E a especialidade da cirúrxica que se centra no estudo, diagnóstico, tratamento e rehabilitación das enfermidades conxénitas ou adquiridas da cavidade oral, o esqueleto facial e as estruturas cervicais relacionadas

g) Cirurxía vascular: E a especialidade cirúrxica , que se ocupa do estudo, prevención, diagnóstico e tratamento da patoloxía vascular

h) Gastroscopia: : E unha exploración que permite a visualización directa da parte alta do tubo dixestivo , utilizando un tubo flexible delgado.

3) O mapa mostra a esperanza de vida ao nacer dos habitantes de distintos países do planeta. A gráfica, por outra banda, indica a evolución deste parámetro en España.

a) Identifica os lugares con maior e menor esperanza de vida.

Maior: Canadá, Francia e Suecia 

Menor: Angola, Zambia e Zimbawe

b) Globalmente, a esperanza de vida ao nacer aumentou bastante durante o século XX. Interpreta a desigual distribución deste aumento que se pode apreciar neste mapa. 

1. Diferenzas na exposición a riscos da saúde resultado de desigualdades nos determinantes sociais da saúde e do comportamento e estilo de vida, incluíndo exposición ao tabaco, alcol, dietas pouco sas, alta presión arterial, risco de cancro cervical, condicións que favorecen accidentes de estrada, traballos estresantes ou perigosos e contaminación do aire. 

2. Diferenzas na accesibilidade aos servizos de saúde. Os países con menos desenvolvemento económico presentan servizos de saúde deficientes ou innaccesibles para a poboación.

c) Explica as razóns específicas da baixa esperanza de vida dos seguintes paises: Afganistan e Sudáfrica 

d) Realiza a búsqueda en Internet de: “esperanza de vida ao nacer banco mundial” e consulta os datos por países que aparecen alí. Por que paises do sur de África como Zambia, Zimbawe e Swazilandia reduciron a súa esperanza de vida nos anos 90 do século pasado? 

O sida, infecta a máis do 20% dos adultos nos países do cono sur africano.Os que non teñen o sida tampouco o teñen fácil xa que a epidemia deu marcha atras ao desenvolvemento economico e social

e) Escribe os datos da EV mundial en 1970, 1980, 1990, 2000 e 2010. 

1970-58,58 anos

1980-62,84 anos

1990-65,43 anos

2000-67,55 anos

2010-70,56 anos

f) Por que a EV dos homes adoita ser menor que o das mulleres? 

O estilo de vida e a carga de traballo que teñen os homes fai que sexan máis propensos, a sufrir todo tipo de accidentes ou enfermidades cardiovasculares por culpa da tensión ou incluso por os malos hábitos de alimentación. 

Os últimos estudos  corroboran que o envellecemento é distinto en homes que en mulleres, o cal ten unha conotación bioloxica porque os estróxenos teñen un papel protector fronte á tensión nos homes e nas mulleres, ademais, ten unha evolución máis lenta en algunhas enfermidades crónicas.

g) Por que en España reduciuse a EV masculina durante os anos 30 do século XX?

A mortalidade producida entre a poboación masculina durante a Guerra Civil española

4) 5- Tendo en conta o gráfico e a táboa, responde as cuestións seguintes: 

a) Fai unha breve descrición das 5 primeiras causas de defunción. 

1. A cardiopatía isquémica ou enfermidade coronaria prodúcese cando as arterias que fornecen sangue ao músculo do corazón se obstruyen, de maneira parcial ou completa, polo que non lle chega o fluxo sanguíneo. 

2. Un accidente cerebrovascular producese cando o fluxo de sangue a unha parte do cerebro detense, se o fluxo sanguíneo detense por máis de poucos segundos, o cerebro non pode recibir nutrientes e osíxeno polo cal as células cerebrais poden morrer,e causar dano permanente ou a morte.

 3. A infección respiratoria, xorde en calquera rexión do tracto respiratorio, alcanzando desde as vías aéreas superiores ou altas, até as vías aéreas inferiores ou baixas como bronquios e pulmóns.

4. A enfermidade pulmonar sibilancies crónica (EPOC) é unha enfermidade causada pola obstrución do fluxo de aire dos pulmóns. Os síntomas son dificultade para respirar, tos, produción de moco e sibilancies. 

5. O cancro é unha enfermidade na cal as células do corpo comezan a multiplicarse sen control. 

b) Razoa cales crees que están en ascenso e cales en descenso Observa a seguinte táboa: 

• En ascenso: cardiopatía, accidente cerebrovascular, EPOC e cancro. 

• En descenso: infeccións vías respiratorias.

Observa a seguinte táboa

c) Indica as razóns da existencia destas diferenzas. 

Nos países menos desenvolvidos por culpa das condicións hixiénico-sanitarias as enfermidades infecciosas son a causa mais importante de morte, isto tamén explica a causa da diferenza respecto a os países mais desenvolvidos na mortalidade materno-infantil. Os hábitos de vida disparan como causa de morte mais importante as enfermedades cardiovasculares e o cancro. 

d) Propón actuacións que se deberían levar a cabo en cada un destes dous casos para mellorar a esperanza de vida. 

• Mellora das as condicións hixiénico-sanitarias. 

• Modificación dos hábitos de vida e das medidas preventivas

5) Na gráfica está representada a resposta inmune primaria (primeira exposición ao antíxeno) fronte á secundaria (segunda ou sucesivas exposicións ao mesmo antíxeno). 

a) Que é un antíxeno?

Sustancia que ao introducirse no organismo induce en este unha resposta inmunitaria, provocando a formación de anticorpos.

 b) Sinala as diferenzas entre as dúas respostas.

Na 2º exposición a resposta é inmediata e a cantidade de anticorpos específicos contra ese antíxeno e moi elevada (ata 1000 veces mais elevada).

 c) En que consiste a memoria inmunolóxica? 

É a capacidade do sistema inmunitario que permite que o individuo non contraiga unha enfermidade determinada cando está en contacto co patoxeno da causa.

d) Por que son necesarias as vacinas de recordo? 

Os valores dos anticorpos adoitan declinar tras a vacinación, a persistencia de anticorpos inducidos pola vacina adoita superar con moito o período en que diminuísen a valores indetectables a causa do sostido reforzo "natural" ou doutros mecanismos inmunolóxicos. 

e) A partir desta gráfica, explica a base científica da vacinación.

As vacinas enganan ao organismo, facéndo que pense que e atacado por un axente infeccioso e obrigándolle a defenderse. O microorganismo inoculado coa vacina está morto ou moi debilitado, polo que non e ningún perigo; pero é suficiente para que o seu sistema inmune reaccione xerando anticorpos contra el e con eles adquirindo unha memoria inmunitaria que lle permitirá recoñecer ese microorganismo concreto e eliminalo.

 f) Na actualidade, algúns pais (asesorados por movementos antivacinas) non vacinan aos seus fillos por temor aos efectos secundarios da súa administración, o que fixo que aparezan de novo casos de enfermidades graves case erradicadas. Argumenta se é responsable esta actitude. 

Non é unha actitude responsable o primeiro, non hai ningún argumento científicamente probado que sosteña a postura dos movementos antivacinas, e segundo  as vacinas e medicina preventiva, é a mellor ferramenta para loitar contra as enfermedades infecciosas. 

g) Razoa se esta resposta inmune é específica.

É específica porque cada vacina é válida fronte a un determinado patóxeno.

6) O prospecto dos medicamentos contén información de interese que convén ler a pesar do árido da terminoloxía (e a súa minúscula letra). O Ibuprofeno é un fármaco antiinflamatorio non esteroideo de uso bastante corrente e presenta case sempre nos nosos fogares. Utilizando un extracto do prospecto deste fármaco, responde as cuestións:

a) Que significa ?antiinflamatorio non esteroideo?? 

Os antiinflamatorios non esteroideos (abreviados AINE) son un grupo variado e químicamente heteroxéneo de fármacos principalmente antiinflamatorios, analxésicos e antipiréticos, polo que reducen os síntomas da inflamación, a dor e a febre respectivamente. 

b) Escribe dous nomes comerciais do ibuprofeno 

Dalsy®, Espidifen®

c) Calcula a dose diaria que deberá tomar un neno de 7 anos e 24 Kg de peso. Indica tamén como ha de repartirse esta dose ao longo do día. 

600 mg. 1 comprimido cada 6-8 horas

d) Se a presentación do ibuprofeno fóra en comprimidos de 600 mg, calcula o número deles que debería tomar ao día unha persoa adulta. 

1 comprimido cada 12 horas

e) Por que se recomenda tomar este medicamento durante as comidas ou inmediatamente despois delas? 

Para protexer ao estómago 

f) Argumenta se este medicamento pódeo tomar unha persoa con úlcera de estómago ou unha muller durante o terceiro mes de embarazo. 

Non, porque os AINE afectan a parde do estómago,asique unha persoa con úlcera non poderia usalo xa que lle faría mais dano. Cando unha muller está embarazada NON se recomenda a administración de ningún medicamento do tipo Ibuprofeno durante o primeiro e segundo trimestre do embarazo. Este fármaco pode ter efectos dañinos, polo que se debe consultar co médico antes de tomalo

g) Cal é a diferenza entre contraindicación e efecto secundario adverso. 

En farmacoterapia, un efecto secundario poderia ser calquera evento diferente da acción terapéutica buscada que pode ou non ser razón de retiro da terapia farmacolóxica. Nun medicamento, unha contraindicación forma parte do tratamento médico, é unha prescrición respecto dunha situación que debe evitarse, como realizar outro procedemento médico ou á administración dunha ou varias medicacións ou drogas (ou ao combinarse con outras), que incrementa os riscos de empeorar os síntomas ou a condición particular do paciente, podendo ser incluso a morte. 

h) Se se che esqueceu tomar a dose correspondente, Podes compensalo cunha dose dobre?

Non, porque está pautados no tempo o número de comprimidos pero tamén a cantidade do medicamento en miligramos. 

7) Para evitar os posibles danos que un fármaco poida xerar no organismo dun enfermo por mor da súa toxicidade, hanse de administrar nas doses adecuadas e ademais deben eliminarse facilmente polos ouriños. Esta é a razón pola que permanecen pouco tempo no plasma sanguíneo, tal como pódese ver na seguinte gráfica, na que se mostran os datos obtidos da análise de sangue tras a administración dun antibióticoa)  

a) Interpreta a gráfica.

 b) Por que é necesario repetir a dose de antibiótico nos prazos prescritos en cada paso? 

c) Explica a razón pola que se deben finalizar os tratamentos con antibióticos, aínda que desapareceran os síntomas. 

d) Que é o principio activo dun medicamento?

 e) Comenta a seguinte afirmación: Menos do 1 % dos fármacos que se comercializan van dirixidos a enfermidades propias dos países en vías de desenvolvemento. 

f) Que é a vía parenteral de administración dun medicamento e que modalidades inclúe?

8) Unha nena de 7 anos chega á consulta do pediatra con malestar xeral, febre, calafríos, dor torácica e tose con expectoración. O médico mídelle a temperatura e a tensión arterial e, a continuación, auscúltaa e palpa para observar que presenta uns ganglios inflamados no pescozo. Entón, solicita unha análise de sangue, unha radiografía torácica e un cultivo microbiano. Tras examinar os resultados, o médico diagnostica pneumonía neumocócica e lle receita antibióticos, antitérmicos e analxésicos, recomendándolle repouso e inxesta de líquidos. 

a) Indica os síntomas da paciente. 

b) Sinala os signos que se examinan na exploración física da paciente. 

c) Explica brevemente que información achegan as probas diagnósticas realizadas. 

d) Cal é a acción concreta dos medicamentos recetados no tratamento? 

e) Explica a base científica da recomendación de repouso e inxesta de líquidos. 

f) É conveniente que o médico solicite gran cantidade de probas complementarias para realizar un diagnóstico? 

g) Explica que é a historia clínica e cita as vantaxes de que estea informatizada.

h) É correcta a afirmación da rapaza no debuxo?

 9) Relaciona en cada caso os elementos das dúas columnas: 

a) Enfermidade e método diagnóstico i) Cancro de mama ii) Arritmia cardíaca iii) Úlcera de estómago iv) Fractura de radio v) Hernia discal vi) Diabetes mellitus a) Resonancia magnética b) Análise de ouriños c) Radiografía d) Electrocardiografía e) Gastroscopia f) Anatomía patolóxica

b) Enfermidade e tratamento 1- Cancro de laringe 2- Artrose 3- Infección bucal 4- Neuralgia 5- Infección por VIH 6- Fallo cardíaco irreversible a) Antibióticos b) Transplante c) Analxésicos d) Antirretrovirais e) Antiinflamatorios f) Radioterapia 

c) Indica cales das técnicas seguintes corresponden ao diagnóstico e cales ao tratamento da enfermidade: artroscopia, amniocentesis, cirurxía vascular, inmunoterapia, endoscopia, análise anatomopatológico, administración de antirretrovirais, auscultación, cateterismo, amniocentesis, radiografía, ecografía, uso de antibióticos, biopsia. 

d) Indica unha soa proba diagnóstica que un médico pode solicitar no caso de atender a un paciente nas seguintes situacións: i) Neno que se caeu dun columpio e quéixase dunha dor moi aguda no brazo ii) Home de 59 anos, cuxas probas de PSA e tacto rectal suxiren un posible cancro de próstata iii) Adolescente cansa, moi pálida e con menstruaciones moi abundantes iv) Mozo de 24 anos que, tras un accidente de tráfico, sofre un traumatismo cranioencefálico. v) Muller de 58 anos que sufriu unha hemorraxia rectal, con antecedentes familiares de cancro de colon 

d) Por que se utiliza a ecografía para explorar a mulleres embarazadas, a pesar da baixa calidade das imaxes?

10) Non calquera antibiótico é útil para eliminar a calquera tipo de bacteria. Para cerciorarse de cal é o antibiótico máis adecuada en cada caso realízase un antibiograma. Esta consiste en sementar a bacteria nunha placa de cultivo e colocar sobre o cultivo discos de papel de filtro impregnados con diferentes antibióticos. Así se pode determinar cal deles é máis eficaz. 

a) Razoa que antibiótico é o máis adecuado para o tratamento desta infección. 

b) Deduce o que pasaría se o tratamento faise cun antibiótico diferente. 

c) Que efecto produciría un antibiótico se a enfermidade non estivese ocasionada por unha bacteria? 

d) Como se poden evitar as resistencias aos antibióticos?

11) Tendo en conta estes tres resultados de analítica de sangue: 

a) Que problema detéctase en cada un deles? 

b) Sinala as causas que provocan estas enfermidades. 

c) Que significa colesterol bo e colesterol malo? 

d) Que é a taxa de hematocrito? Explica a razón pola que se inclúe este parámetro nas análises de sangue para loitar contra a dopaxe no deporte. 

e) Existen dous modos de aumentar a taxa de hematocrito dun deportista: a autotransfusión e a administración de EPO. Explica en que consisten cada unha delas.